Object van de maand september 2024
Agfa Boxcamera in Leren Tas
In onze uitgebreide collectie van historische artefacten bevindt zich een object dat niet alleen technisch interessant is, maar ook een diepgaand verhaal van moed en vastberadenheid vertelt: een zwarte Agfa boxcamera, zorgvuldig bewaard in een bruine leren tas. Deze camera mag dan eenvoudig ogen, maar de geschiedenis die eraan verbonden is, maakt het tot een van de meest bijzondere stukken in ons museum. Ooit in het bezit van Jozina Maria de Ligny, een jonge vrouw uit Serooskerke, heeft deze camera een cruciale rol gespeeld in haar verzetswerk tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De camera is meer dan zomaar een fotografisch hulpmiddel; het is een stille getuige van de gevaarlijke missies die Jos, zoals ze bekend stond, ondernam in de laatste maanden van de oorlog. Terwijl het eiland Walcheren zich schrap zette voor wat zou uitmonden in de Slag om de Schelde, riskeerde Jos haar leven om geheime Duitse stellingen en verdedigingswerken vast te leggen op film. Wat begon als een alledaags gebruiksvoorwerp, veranderde in een instrument dat bijdroeg aan de bevrijding van haar land.
Het Verhaal achter de Camera
In de zomer van 1944, terwijl de oorlog zijn schaduwen over Europa wierp, leefden de bewoners van het Zeeuwse Serooskerke met de hoop op een spoedige bevrijding. De geallieerde landing in Normandië had het verzet aangewakkerd, en Jos, de dochter van de lokale smid, werd gevraagd om een gedurfde taak op zich te nemen. Met haar Agfa boxcamera in de hand, begon ze aan een missie om Duitse stellingen, verdedigingswerken en andere strategische doelen vast te leggen. Deze foto’s zouden van onschatbare waarde blijken voor de geallieerden in hun strijd tegen de bezetters.
Op 16 september 1944 maakte Jos een reeks opnames die van historisch belang zouden blijken. Ze fotografeerde de lancering van een V2-raket vanaf buitenplaats Vrederust, een geheim wapen dat Londen zou treffen en een nieuw tijdperk van oorlogsvoering inluidde. Enkele dagen later wist Jos opnieuw foto’s te maken, ditmaal van een V2-raket op een vrachtwagen die per ongeluk door de smalle straten van Serooskerke reed. Haar moed en scherpe blik maakten deze unieke beelden mogelijk.
In Beeld: Verzetsdaden in Zeeland
De foto’s die Jos met haar Agfa boxcamera maakte, werden uiteindelijk overgedragen aan de geallieerden en speelden een belangrijke rol in hun inlichtingenwerk. Haar inspanningen bleven niet onopgemerkt; naast een bedankbrief van het Britse Air Ministry, werd Jos persoonlijk geëerd door Koningin Wilhelmina en Prinses Juliana tijdens hun bezoeken aan het bevrijde Walcheren.
Vandaag de dag is deze camera, samen met het volledige dossier van Jos de Ligny, opgenomen in de collectie van het Bevrijdingsmuseum Zeeland. Dit object is niet alleen een historisch artefact, maar ook een krachtig symbool van de moed en vastberadenheid die gewone mensen kunnen tonen in buitengewone omstandigheden. Deze Agfa boxcamera vertelt een verhaal dat blijft inspireren en herinneren aan een tijd waarin de menselijke geest op zijn sterkst was.