loader

Object van de maand Maart 2025

Een jonge Zeeuwse matroos op zee

Op 30 november 1919 werd Johannes Pieter Wagenaar geboren in Schoondijke (Zeeland). Als jonge man koos hij voor een leven op zee en werd hij koopvaardijmatroos. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelden koopvaardijschepen een cruciale rol in de geallieerde bevoorrading, maar deze schepen waren ook kwetsbare doelwitten voor vijandelijke onderzeeërs en luchtmacht. De Nederlandse koopvaardijvloot leed zware verliezen, en Johannes Pieter Wagenaar zou daar een van de vele slachtoffers van worden.

De fatale reis van de OBERON

Op 19 juni 1941 vertrok het koopvaardijschip OBERON vanuit Freetown (Sierra Leone) naar Hull (Verenigd Koninkrijk), beladen met palmpitten en stukgoederen. Tijdens de reis werd het schip op 27 juni 1941 in konvooi S.L. 76 op de Atlantische Oceaan getorpedeerd door de Duitse onderzeeboot U-123. De OBERON werd midscheeps geraakt en zonk in positie 25º 43′ NB en 22º 47′ WL. Zes bemanningsleden, waaronder Johannes Pieter Wagenaar, kwamen hierbij om het leven.

Eerbetoon en officiële erkenning

Jaren na de oorlog werd het offer van Johannes officieel erkend door de Nederlandse overheid. In 1951 ontving zijn familie postuum het Oorlogsherinneringskruis, een onderscheiding voor militairen en koopvaardijpersoneel die hun leven gaven voor de vrijheid van Nederland. Dit eerbetoon ging vergezeld van een officieel certificaat.

Daarnaast ontving de familie Wagenaar een persoonlijke brief van Prinses Juliana, waarin zij haar medeleven betuigde. Deze brief erkende niet alleen het verlies, maar ook de belangrijke rol van de Nederlandse koopvaardij in de oorlogsinspanning.

Een blijvende herinnering

De documenten, bestaande uit het Oorlogsherinneringskruis, het certificaat en de brief van Prinses Juliana, zijn geschonken aan het Bevrijdingsmuseum Zeeland. Ze vormen een tastbare herinnering aan het lot van de Nederlandse koopvaardij in oorlogstijd en bieden een persoonlijk perspectief op de enorme offers die werden gebracht. Ze herinneren ons eraan dat de strijd voor vrijheid niet alleen werd uitgevochten op het land, maar ook op zee – waar mannen zoals Johannes Pieter Wagenaar hun leven gaven voor een grotere zaak.